Tuvalete Girerken Okunacak Dua
Müminlerin hayatının her alanında Peygamber Efendimiz’in (sallallahu aleyhi ve sellem) sünnetine uyması, günlük yaşantımızda bizleri daima hayra, huzura ve berekete yönlendiren bir rehber niteliği taşır. Buna tuvalete giriş ve çıkış âdabı da dâhildir. Tuvalet, mahrem bir ihtiyaç gidermek için girilen bir yer olsa da manevî hassasiyetler gereği dikkat edilmesi gereken bazı edep kuralları vardır. Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) de tuvalete girerken hangi duaların okunmasını tavsiye etmiş, bizlere bunu örnekleriyle öğretmiştir.
Tuvalete Girerken Okunacak Dua ve Önemi
Tuvalete girerken okunması tavsiye edilen dua, insanı görünür veya görünmez her türlü zararlı varlıktan koruma niyetiyle yapılır. İnsanın bu gibi yerlerde Allah’a sığınması, O’nun himâyesinde olduğunu hatırlaması açısından büyük önem taşır. Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) bizlere, helaya gireceğimiz zaman şeytanlardan, cinlerden ve her türlü pislikten Allah’a sığınmamızı öğütlemiştir.
Peygamber Efendimizin (s.a.s.) Tavsiye Ettiği Dualar
Arapça Metin (Hadislerde Geçen Kısa Dua):
اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ
Okunuşu (Latin Harfleriyle):
Allahümme innî e‘ûzü bike
Anlamı (Türkçe Meâli):
“Allah’ım! Gerçekten sana sığınırım.”
Arapça Metin (Başka Bir Rivayet):
أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الْخُبُثِ وَالْخَبَائِثِ
Okunuşu (Latin Harfleriyle):
E‘ûzü billâhi minel hubsi vel habâis
Anlamı (Türkçe Meâli):
“Ey Allah’ım! Cinlerin (erkek şeytanların) ve dişi şeytanların (pisliklerin) şerrinden sana sığınırım.”
Hadisin Rivayetleri
- Hazreti Enes radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre Rasulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) helaya gireceğinde şöyle buyururdu:
Arapça Metin:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ
Okunuşu:
Allahümme innî e‘ûzü bike
(Müsedded’in, Hammâd’dan nakline göre) “Ey Allah’ım! Sana sığınırım.”
(Müsedded’in, Abdülvâris’ten nakline göre) “Cinler ve pisliklerden Allah’a sığınırım.” Ebû Dâvud’un ifadesine göre, bu hadisi Şu’be, Abdülazîz’den şu şekilde nakletmiştir:
Arapça Metin:
اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ
Okunuşu:
Allahümme innî e‘ûzü bike
Bir başka rivayette:
Arapça Metin:
أَعُوذُ بِاللَّهِ
Okunuşu:
E‘ûzü billâh
denilmiştir. Böylece, manen aynı anlama gelen ama farklı lafızlarla nakledilen duasıyla da tuvalete girildiğinde kişinin Allah’a sığınması gerektiği vurgulanmaktadır.
- Zeyd bin Erkâm radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur:
Arapça Metin:
أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الْخُبُثِ وَالْخَبَائِثِ
Okunuşu:
E‘ûzü billâhi minel hubsi vel habâis
Anlamı:
“Şeytanlar ve pisliklerden Allah’a sığınırım.”
Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem), hurma dalından yapılmış veya ağaçlık alanlarda inşa edilmiş helalarda şeytanların hazır bulunabileceğini, bu sebeple girerken Allah’ın muhafazasına sığınmanın en selâmetli yol olduğunu belirtmiştir.
Hadislerin Açıklaması
Hadislerde bahsi geçen “hubus” ve “habâis” kelimeleri, erkek ve dişi şeytanlara işaret etmekle birlikte, kötülüğün farklı boyutlarını da ifade eder. Örneğin; sözlü hakaret, küfür, haram yiyecekler, zararlı içecekler veya her türlü pislik manasına gelebilir. Dolayısıyla kişi, bu dua vesilesiyle her türden zarardan, haramdan, mikroptan ya da görünür-görünmez olası musibetlerden Rabbine sığınmış olmaktadır.
İnsan, hayatın her anında yüce Rabbimizin korumasına muhtaçtır. Zararlı varlıkların kimi gözle görülebilir, kimi de (cinler, mikroplar vb.) gözle görülmez. Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) tuvalete girerken de Allah’a sığınmayı, zararlı unsurlara karşı en sağlam kalkan olarak tavsiye etmiştir. Helaya girerken bu duaları okumak, hem maddî hem de manevî kirlerden uzak durma niyetimizi güçlendirir.
“Huşuş” Kelimesi ve Tarihsel Bağlam
Hadislerde geçen “huşuş” kelimesi, hurma ağacı topluluğu için kullanılır. Medine’de ilk dönemlerde özel bir tuvalet inşası yapılmadığı için insanlar ihtiyaçlarını hurma ağaçlarının arasında giderirdi. Zamanla bu ağaçların dalları kullanılarak helalar yapılmış ve bu yapıların kendisine de “huşuş” denilmiştir. Bu ifade, o dönem sahabe hayatından bize bir örnek sunarak, tuvalet âdabı meselesinin ne kadar köklü bir uygulama olduğunu göstermektedir.
Sonuç
Tuvalet gibi mahrem bir alana dahi girerken müminin “Bismillah” diyerek, Allah’ın korumasına sığınması; kulun her halinin Rabbine yönelik bir farkındalık ve teslimiyet hâlinde olması gerektiğini gösterir. Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem), bu konuda sayısız örnek ve uygulamayla ümmetine rehberlik etmiş, dua ve zikirle her ânımıza manevî bir derinlik katmamızı istemiştir. Modern hayatın karmaşası içinde bile bu sünneti yaşatmak, hem ruhsal huzurumuza hem de ibadet şuuru kazanmamıza vesile olacaktır.
Kaynaklar
- Sünen-i Ebû Dâvud
- Avnü’l-Ma’bûd (c.7, s.6)
- Buhârî, Vudû’
- Tirmizî, Tahâret
(Yukarıdaki eserlerde tuvalet âdabı, helaya girerken okunacak dua ve benzeri konular detaylı olarak işlenmektedir.)
Views: 4