Vitir Namazı Nasıl Kılınır?

Vitir namazı, günün en son namazı olarak İslam’da büyük önem taşır. Hanefi mezhebine göre vacip, diğer mezheplerde ise sünnet olarak kabul edilen bu namaz; gece ibadetinin, kalbin arınmasının ve Allah’a yönelişin en özel anlarından biridir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) vitir namazını hiç terk etmemiş, ümmetine de düzenli olarak kılmasını tavsiye etmiştir. Vitir, Arapça’da “tek” anlamına gelir; bu yönüyle namaz, kılınan rekatların tek sayıda olması bakımından da simgeseldir. Aşağıda, vitir namazının nasıl kılınacağı, her bir rekattaki pozisyonların detaylı açıklamaları, dua ve surelerin orijinal Arapça metinleri, okunuşları ve Türkçe anlamları ile birlikte klasik sahih kaynaklara dayandırılmış bilgiler yer almaktadır.

Table of Contents

Vitir Namazı Nasıl Kılınır?
Vitir Namazının Fazileti ve Önemi
Vitir Namazının Rekat Sayısı ve Mezhepsel Yaklaşımlar
Vitir Namazının Kılınış Aşamaları
Hazırlık ve Niyet
1. Rekat
2. Rekat
3. Rekat ve Kunut Duası
Vitir Namazı İle İlgili Ek Bilgiler
Vitir Namazının Manevi Derinliği
Vitir Namazı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Son Söz
Kaynakça

Vitir Namazının Fazileti ve Önemi

Vitir namazı, Allah’ın rızasını kazanmanın ve günün sonunda kalbi tazelemenin en güzel yollarından biridir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu namazı özellikle gece teheccüd namazı kılınsa dahi kesintisiz olarak yerine getirilmesi gereken bir ibadet olarak göstermiştir. Vitir, manevi huzurun sağlanmasında ve Allah’a sığınmada bir nevi “son dokunuş” gibidir. Ramazan ayında cemaatle teravih namazının ardından da vitir namazı kılınır; ancak normal günlerde genellikle bireysel olarak kılınması tavsiye edilir. Bu namazın faziletleri, kalbin Allah’a daha da yakınlaşmasını, günahların affedilmesi için vesile olmasını ve ruhun arınmasını sağlar.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:

“Ey Kur’an ehli! Vitir namazını kılın. Çünkü Allah vitri sever.”
(Tirmizi, Vitr, 9)

Bu hadis, vitir namazının hem bireysel hem de toplumsal ibadet hayatında ne kadar önemli olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

Vitir Namazının Rekat Sayısı ve Mezhepsel Yaklaşımlar

Vitir namazı, kılınacak rekat sayısı bakımından farklı mezheplerde çeşitli uygulamalara sahiptir.

Hanefi Mezhebi: Genellikle 3 rekatlı olarak kılınır ve namaz, tek selamla tamamlanır.
Şafii Mezhebi: 1, 3, 5, 7, 9 veya 11 rekat şeklinde kılınması mümkündür.
Maliki ve Hanbeli Mezhepleri: Genellikle 3 rekatlı vitir namazı tercih edilir.

Bu yazıda, Hanefi mezhebinin uygulaması esas alınarak 3 rekatlı vitir namazının kılınışı detaylı olarak ele alınacaktır.

Vitir Namazının Kılınış Aşamaları

Hazırlık ve Niyet

İbadetin kabulü için ilk adım, abdestin tam ve eksiksiz alınmasıdır. Abdestle bedenin temizlenmesi, ruhun da ibadet için hazır hale gelmesini sağlar. Abdest alındıktan sonra, kalpte niyet edilir:

Örnek Niyet:
“Niyet ettim, Allah rızası için vitir namazını kılmaya.”

Niyet, sözlü olarak söylenmek zorunda değildir; kalpte samimi bir niyetin varlığı ibadetin kabulü açısından yeterlidir.

1. Rekat

Başlangıç ve Tekbir:
Namaza başlarken önce “Allahu Ekber” diyerek tekbir alınır. Eller kulak hizasına kaldırılarak başlanır ve bu hareketle kalp, ibadete yönlendirilir.
Sübhaneke ve Fatiha Suresi:
Tekbir alındıktan sonra, “Sübhaneke” duaları okunur. Devamında, namazın her rekatının vazgeçilmezi olan Fatiha Suresi okunur.
Fatiha Suresi:
- Arapça:
  الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
  الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
  مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ
  إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ
  اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ
  صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ
  غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ
- Okunuş:
  Alhamdu lillāhi rabbil ‘ālemīn
  Ar-raḥmānir-raḥīm
  Māliki yawmid-dīn
  Iyyāka na‘budu wa iyyāka nasta‘īn
  Ihdinā ṣ-ṣirāṭal mustaqīm
  Ṣirāṭal laḏīna an‘amta ‘alayhim
  Ġayril mağḍūbi ‘alayhim wa laḏ-ḏālīn
- Anlamı:
  Alemlerin Rabbi olan Allah’a hamdolsun.
  O, çok merhametli, çok bağışlayandır.
  Din gününün sahibi olan Allah;
  Ancak Sana ibadet eder, yalnız Senden yardım dileriz.
  Bizi doğru yola ilet;
  Kendilerine nimet verdiklerinin yoluna;
  Gazaba uğramamışların ve sapmamışların yoluna.
Bir Sure Daha:
Fatiha Suresi’nin ardından, İhlas Suresi veya başka kısa bir sure okunabilir. Örneğin:
İhlas Suresi:
- Arapça:
  قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ
  اللَّهُ الصَّمَدُ
  لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ
  وَلَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدٌ
- Okunuş:
  Qul huwallāhu aḥad
  Allāhu ṣ-ṣamad
  Lam yalid wa lam yūlad
  Wa lam yakun lahu kufuwan aḥad
- Anlamı:
  De ki: “O Allah’tır, bir tektir.
  Allah, her şeyin gerçek ihtiyacını giderendir.
  Ne doğurmuştur ne de doğulmuştur.
  Hiçbir şey O’na denk değildir.”
Rüku:
Fatiha ve sure okunduktan sonra, rükuya gidilir.
Rüku Pozisyonu:
- Eğilerek dizlere yerleşilir; eller dizlere konulur.
- Bu pozisyonda en az üç kez: Arapça: سُبْحَانَ رَبِّيَ الْعَظِيمِ
  Okunuş: Subḥāna Rabbiyel ‘Azīm
  Anlam: Yüce Rabbimi tenzih ederim
  ifadesi tekrarlanır.
Secde:
Rükudan sonra, secdeye gidilir.
Secde Pozisyonu:
- Alın, burun, eller, dizler ve ayak parmaklarının tamamı yere değecek şekilde secde yapılır.
- Secde anında üç kere şu ifade tekrarlanır: Arapça: سُبْحَانَ رَبِّيَ الأَعْلَى
  Okunuş: Subḥāna Rabbiyel A‘lā
  Anlam: Yüce Rabbimi tenzih ederim
Rekat Sonu ve Kalkış:
İlk rekattan sonra, kısa bir oturuş yapılır. Oturuş sırasında, “Tahiyyat” dualarının ilk kısmı okunur. Ardından ikinci rekata kalkılır.

2. Rekat

Fatiha ve Sure:
İkinci rekata başlarken yine Fatiha Suresi okunur. Ardından, örneğin Felak Suresi gibi başka kısa bir sure tercih edilebilir.
Felak Suresi:
- Arapça:
  قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ
  مِن شَرِّ مَا خَلَقَ
  وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ
  وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ
  وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ
- Okunuş:
  Qul a‘uzu birabbil-felaq
  Min şerri mâ halaka
  Ve min şerri ğasikin izâ veqaba
  Ve min şerri en-naffâsâtî fil ‘uqud
  Ve min şerri hâsidin izâ hasada
- Anlamı:
  De ki: “Yaratan Rabbi olan Felak’a sığınırım.
  Yaratılan şeylerin şerrinden,
  Kararan gecenin şerrinden,
  Düğümlere üfleyen kadınların şerrinden,
  Ve kıskançın şerrinden sığınırım.”
Rüku ve Secde:
İkinci rekatta da rüku ve secde adımları birinci rekattaki gibi tekrarlanır. Rüku esnasında “Subḥāna Rabbiyel ‘Azīm” ve secdede “Subḥāna Rabbiyel A‘lā” ifadeleri yine en az üçer kez tekrarlanır.
Ara Oturuş:
İkinci rekattan sonra, oturuş sırasında “Tahiyyat” duasının tamamı okunur. Bu oturuş, üçüncü rekat için hazırlık niteliğinde olup, kalbin toplandığı bir andır.
Üçüncü Rekata Kalkış:
Oturuşun ardından üçüncü rekata kalkılır.

3. Rekat ve Kunut Duası

Üçüncü rekat, vitir namazının en önemli kısmını içerir.

Fatiha ve Sure:
Üçüncü rekata yine Fatiha Suresi okunur. Ardından, tercihe bağlı olarak Nas Suresi gibi kısa bir sure okunabilir.
Nas Suresi:
- Arapça:
  قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ
  مَلِكِ النَّاسِ
  إِلَٰهِ النَّاسِ
  مِن شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ
  الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ
  مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ
- Okunuş:
  Qul a‘uzu birabbin-nâs
  Malikin-nâs
  İlâhin-nâs
  Min şerri’l-vesvâsil hın-nâs
  Ellezî yüvesvisü fî sûdûrin-nâs
  Mine’l-cinneti ven-nâs
- Anlamı:
  De ki: “İnsanların Rabbi olan Allah’a sığınırım.
  İnsanların Melikidir.
  İnsanların ilahıdır.
  Kötü vesvesenin şerrinden,
  İnsanların göğüslerine vesvese veren cinlerden ve insanlardan sığınırım.”
Kunut Duası:
Üçüncü rekatta, sure okunduktan sonra vitir namazının özünü oluşturan kunut duası okunur. Kunun okunması sırasında eller kaldırılır ve kalpten gelen samimi bir niyetle dua edilir.
Kunut Duası:
- Arapça:
  اللّهُمَّ إِنَّا نَسْتَعِينُكَ وَنَسْتَغْفِرُكَ وَنُؤْمِنُ بِكَ وَنَتَوَكَّلُ عَلَيْكَ
  وَنُثْنِي عَلَيْكَ الْخَيْرَ وَنَشْكُرُكَ وَلاَ نَكْفُرُكَ
  وَنَخْلَعُ وَنَتْرُكُ مَنْ يَفْجُرُكَ
- Okunuş:
  Allâhumme innâ neste‘înüke ve nesteğfirüke
  ve nü’minü bike ve netevvekkelü aleyke
  ve nüsni aleykel hayra ve neşkürüke
  ve lâ nekfürüke ve nahleu ve netruku men yefcüruk
- Anlamı:
  Allah’ım! Senden yardım dileriz, Senden bağışlanma isteriz, Sana inanırız, Sana tevekkül ederiz, Sana güzel övgülerle hamd ederiz, Sana şükrederiz; nankörlük etmez, başkaldıranları da bırakırız.
Rüku ve Secde:
Kunut duasının ardından yine rüku ve secde adımları, önceki rekatlarda olduğu gibi tekrarlanır.
- Rüku esnasında “Subḥāna Rabbiyel ‘Azīm”
- Secde esnasında “Subḥāna Rabbiyel A‘lā”
Son Oturuş ve Selam:
Üçüncü rekattan sonra, son oturuş yapılır. Bu oturuş sırasında Tahiyyat, Salli-Barik duaları okunur. Ardından sağa ve sola “Esselâmu ‘aleykum ve rahmetullah” diyerek selam verilir ve namaz tamamlanır.

Vitir Namazı İle İlgili Ek Bilgiler

Zamanı:
Vitir namazı, yatsı namazından sonra kılınır. Özellikle gece geç saatlerde uyanan müminler için teheccüd namazı ile beraber kılınması, manevi bir derinlik sağlar.
Kimseden Mahrum Kalınmamalı:
Vitir namazını düzenli kılmak, Müslümanların kalplerinde sabır, tevekkül ve huzur oluşturur. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu namazı asla terk etmemiş, sürekli olarak kılınmasını emretmiştir.
Cemaatle ve Bireysel Uygulamalar:
Ramazan ayında cemaatle kılınan teravih namazının ardından vitir namazı kılınabilir. Ancak, normal günlerde çoğunlukla bireysel olarak kılınması daha yaygın ve tavsiye edilen bir uygulamadır.
Öğrenmede ve Ezberde Esneklik:
Kunut duasını ezberleyemeyen veya hatırlamakta güçlük çekenler, daha kısa veya farklı dualar tercih edebilirler. Önemli olan kalpteki samimiyettir.

Vitir Namazının Manevi Derinliği

Vitir namazı, yalnızca bir ibadet hareketi olarak görülmemeli; aynı zamanda gece vakti kalbin Allah’a yakınlaştığı, dünyevi telaşların unutulduğu ve manevi bir tazelenme yaşandığı özel bir andır. Her bir rekattaki her hareket, duaların, surelerin ve özellikle kunut duasının tekrarı, müminin ruhunu derinlemesine besler. Bu namaz, hayatın zorluklarına karşı bir sığınak, kalpte huzur ve teslimiyetin ifadesidir.

İmam Gazali’nin “İhya-u Ulumiddin” adlı eserinde belirtildiği üzere, namaz, kalbin ruhani canlandırıcısıdır. Vitir namazı da bu anlamda, günün yorgunluğunu atmanın ve ruhu yeniden diriltmenin en etkili yollarından biridir.

Vitir Namazı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Vitir namazı ne zaman kılınır?
Vitir, yatsı namazından sonra kılınır. Gece geç saatlerde, teheccüd namazıyla beraber veya sonrasında kılınabilir.
Vitir namazı kaç rekat kılınmalıdır?
Hanefi mezhebinde 3 rekatlı olarak kılınır. Diğer mezheplerde 1, 3, 5, 7, 9 veya 11 rekat seçenekleri bulunmaktadır.
Kunut duasını ezberleyemeyenler ne yapmalı?
Ezber güçlüğü çekenler, kunut duası yerine daha kısa veya farklı duaları tercih edebilir; önemli olan kalpten yapılan duadır.
Vitir namazı cemaatle kılınabilir mi?
Cemaatle kılınması, özellikle Ramazan ayında teravih sonrasında tercih edilir; ancak günlük ibadetlerde bireysel olarak kılınması daha yaygındır.
Vitir namazı kazası edilebilir mi?
Unutulursa veya kılınamazsa, uygun zaman diliminde kaza edilebilir.

Son Söz

Vitir namazı, geceyi ibadetle taçlandıran, kalbi Allah’a yönelten ve ruhu tazeleyen özel bir ibadettir. Hem bireysel hem de toplumsal yaşantıda manevi bir derinlik kazandıran bu namaz, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) sünneti doğrultusunda düzenli olarak yerine getirilmelidir. İbadetlerinizin kabul olması, kalbinizde huzurun ve Allah’ın rahmetinin daim olması dileğiyle; vitir namazınızı samimiyet ve huşu içerisinde kılmanız temennisiyle…

Amin.